กินรสจัดเสี่ยงเป็นโรคไตหรือไม่ ใช่แล้ว การติดกินเค็มหรือรสจัดมากเกินไปอาจเพิ่มความเสี่ยงในการเป็นโรคไตได้ สาเหตุหลักเกิดจากโซเดียม ซึ่งเป็นสารอาหารที่จำเป็นต่อร่างกาย แต่หากได้รับมากเกินไป จะส่งผลเสียต่อไตดังนี้ทำให้ไตทำงานหนักขึ้นในการขับโซเดียมออกจากร่างกายทำให้ไตเสื่อมสภาพและไม่สามารถทำงานได้ตามปกติเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคไตเรื้อรัง องค์การอนามัยโลก (WHO) แนะนำให้ผู้ใหญ่ได้รับโซเดียมไม่เกิน 2,300 มิลลิกรัมต่อวัน หรือประมาณ 1 ช้อนชา แต่คนไทยส่วนใหญ่ได้รับโซเดียมเฉลี่ยอยู่ที่ 3,500-4,000 มิลลิกรัมต่อวัน ซึ่งเป็นปริมาณที่มากเกินไปคนส่วนใหญ่มักชอบกินอาหารรสเค็มหรือรสจัด เพราะรู้สึกว่าอร่อยและช่วยเพิ่มรสชาติให้กับอาหาร แต่รู้หรือไม่ว่าการกินเค็มหรือรสจัดมากเกินไปอาจส่งผลเสียต่อสุขภาพ โดยเฉพาะไต
กินรสจัด สาเหตุของโรคไตจากกินเค็ม
สาเหตุของโรคไตจากกินเค็มนั้นเกิดจากโซเดียม ซึ่งเป็นสารอาหารที่จำเป็นต่อร่างกาย แต่หากได้รับมากเกินไป จะส่งผลเสียต่อไตดังนี้
- ทำให้ไตทำงานหนักขึ้นในการขับโซเดียมออกจากร่างกาย
ไตมีหน้าที่หลักในการกรองสารอาหารและของเสียออกจากเลือด โดยโซเดียมเป็นหนึ่งในสารอาหารที่ไตจะต้องขับออก หากได้รับโซเดียมมากเกินไป ไตจะต้องทำงานหนักขึ้นเพื่อขับโซเดียมออกจากร่างกาย ซึ่งอาจทำให้ไตเสื่อมสภาพและไม่สามารถทำงานได้ตามปกติ
- ทำให้ไตเสื่อมสภาพและไม่สามารถทำงานได้ตามปกติ
การได้รับโซเดียมมากเกินไปอย่างต่อเนื่องอาจทำให้ไตเสื่อมสภาพและไม่สามารถทำงานได้ตามปกติ ซึ่งอาจนำไปสู่โรคไตเรื้อรังได้
- เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคไตเรื้อรัง
โรคไตเรื้อรังเป็นโรคที่ไตไม่สามารถทำงานได้ตามปกติ ส่งผลให้เกิดอาการต่างๆ เช่น ปัสสาวะบ่อย ปัสสาวะลำบาก ปัสสาวะเป็นเลือด บวมบริเวณใบหน้า เท้า แขน ขา เหนื่อยง่าย อ่อนเพลีย ปวดหลัง เป็นต้น โรคไตเรื้อรังเป็นสาเหตุของการเสียชีวิตอันดับ 10 ของโลก
อาการที่อาจพบได้ ได้แก่
- ปัสสาวะบ่อย ปัสสาวะลำบาก ปัสสาวะเป็นเลือด
- บวมบริเวณใบหน้า เท้า แขน ขา
- เหนื่อยง่าย อ่อนเพลีย
- ปวดหลัง
โซเดียมเป็นสารอาหารที่จำเป็นต่อร่างกาย แต่หากได้รับโซเดียมมากเกินไป จะส่งผลเสียต่อไตดังนี้
- ทำให้ไตทำงานหนักขึ้นในการขับโซเดียมออกจากร่างกาย
- ทำให้ไตเสื่อมสภาพและไม่สามารถทำงานได้ตามปกติ
- เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคไตเรื้อรัง
อาหารที่มีโซเดียมสูง กินรสจัด
อาหารที่มีโซเดียมสูง ได้แก่
- อาหารแปรรูป เช่น ไส้กรอก เบคอน หมูยอ ไก่ยอ ปลากระป๋อง ขนมขบเคี้ยว เป็นต้น
- อาหารหมักดอง เช่น ปลาร้า ผักกาดดอง แตงกวาดอง เป็นต้น
- อาหารสำเร็จรูป เช่น อาหารกระป๋อง อาหารแช่แข็ง อาหารอุ่นร้อน เป็นต้น
- อาหารรสจัด เช่น อาหารผัด อาหารต้มยำ อาหารยำ เป็นต้น
สัญญาณเตือนของโรคไต
อาการของโรคไตในระยะแรกมักไม่แสดงอาการใดๆ แต่จะมีอาการเด่นชัดขึ้นเมื่อโรคไตเข้าสู่ระยะลุกลาม อาการที่อาจพบได้ ได้แก่
- ปัสสาวะบ่อย ปัสสาวะลำบาก ปัสสาวะเป็นเลือด
- บวมบริเวณใบหน้า เท้า แขน ขา
- เหนื่อยง่าย อ่อนเพลีย
- ปวดหลัง
วิธีลดความเสี่ยงในการเป็นโรคไต
หากพบว่าตนเองมีพฤติกรรมการกินเค็มหรือรสจัดมากเกินไป ควรปรับเปลี่ยนพฤติกรรมดังนี้
- ลดการรับประทานอาหารแปรรูป อาหารหมักดอง อาหารสำเร็จรูป อาหารรสจัด
- ปรุงอาหารเองที่บ้านโดยใช้เครื่องปรุงรสในปริมาณที่พอเหมาะ
- เลือกรับประทานอาหารที่มีโซเดียมต่ำ เช่น ผัก ผลไม้ ข้าวกล้อง
- ดื่มน้ำเปล่าให้เพียงพอ
การป้องกันโรคไต
นอกจากการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการกินแล้ว การป้องกันโรคไตสามารถทำได้ดังนี้
- ตรวจสุขภาพเป็นประจำเพื่อติดตามการทำงานของไต
- ควบคุมความดันโลหิตให้อยู่ในระดับปกติ
- ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้อยู่ในระดับปกติ
- ควบคุมระดับไขมันในเลือดให้อยู่ในระดับปกติ
- ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
สรุป
การกินเค็มหรือรสจัดมากเกินไปเป็นปัจจัยเสี่ยงที่สำคัญของโรคไต ดังนั้นจึงควรปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการกินเพื่อลดความเสี่ยงในการเป็นโรคไต และควรตรวจสุขภาพเป็นประจำเพื่อติดตามการทำงานของไต